Almanya'nın başkenti Berlin'de iki gün süren müzakereler Ukrayna'da olası bir barış çözümüne odaklandı.

Ukrayna'ya destek veren Avrupa ülkeleri tarafından yapılan ortak açıklamada, olası bir ateşkes ve uzun vadeli barışın nasıl sağlanabileceğine dair kilit noktalar belirlendi.

Buna göre, Ukrayna topraklarında Avrupa tarafından yönetilecek ve ABD tarafından desteklenecek çok uluslu bir güç görevlendirilecek. Bu güç, Ukrayna'nın hava sahasını, deniz alanlarını ve ülke içindeki operasyonları korumada görev alacak.

Ayrıca açıklamada, ABD öncülüğünde bir mekanizma ile ateşkesin izlenmesi öngörülüyor. Ancak sözü edilen mekanizmanın detayları henüz kamuoyuyla paylaşılmadı.

Öte yandan Ukrayna ordusu için barış zamanında 800 bin askerlik bir güç önerisi getirildi. Açıklamada, Ukrayna'nın yeniden inşası için yatırımlar yapılması da planlanıyor.

Berlin'deki görüşmelere kimler katıldı?

Başbakan Friedrich Merz'in ev sahipliğinde Pazartesi akşamı gerçekleşen görüşmelere, Ukrayna'dan Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy liderliğinde bir heyet katıldı. Ayrıca Avrupa Birliği (AB) ve Avrupa ülkelerinden çok sayıda temsilci Berlin'deydi: AB Konseyi Başkanı Antonio Costa ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'a ek olarak, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer ile Danimarka, Norveç, Polonya, Hollanda, İtalya ve İsveç'in başbakanları görüşmelerde yer aldı.

Ortak açıklama, Almanya, Fransa, Birleşik Krallık, Polonya, İtalya, Danimarka, Finlandiya, Hollanda, Norveç ve İsveç liderlerinin yanı sıra Costa ve von der Leyen tarafından imzalandı.

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte de Berlin'de hazır bulundu. ABD'den Başkan Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Trump'ın damadı ve danışmanı Jared Kushner da görüşmelere katıldı. Trump, görüşmeler sırasında toplantılara Pazartesi günü telefonla bağlandığını açıkladı. Rus tarafı ise görüşmelerde temsil edilmedi.

Ukrayna ne tepki verdi?

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, müzakerelerin "kolay geçmediğini" ancak güvenlik garantileri konusunda "somut ilerleme" sağlandığını söyledi.

Zelenskiy, Berlin'de Merz ile düzenlediği ortak basın toplantısında, Moskova'nın Ukrayna'dan toprak tavizi talep ettiğinin bilindiğini ancak Kiev'in kendi tutumunu ABD'li müzakerecilere net biçimde aktarmayı başardığını ifade etti. "Ukrayna'nın sesi duyuluyor" diyen Zelenskiy, ABD'nin Ukrayna'ya doğudaki Donbas bölgesi konusunda baskı yaptığı yönündeki yorumlara da karşı çıktı.

Washington tarafından sunulan yeni güvenlik garantilerini memnuniyetle karşıladığını belirten Zelenskiy, "Topraklar konusunda nihai olarak ne çıkacağını göreceğiz" diye konuştu.

Rusya'nın Berlin görüşmelerine tepkisi nasıl oldu?

Kremlin, ilk açıklamasında ateşkes için öncelikle anlaşmazlıklara kapsamlı bir çözüm bulunması gerektiğinde ısrar etti. Avrupa, Rusya'nın bu tavrını geciktirme taktiği olarak değerlendirerek, eleştiriyor. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, olası güvenlik garantilerine ilişkin henüz detayların mevcut olmadığını söyledi.

Berlin görüşmeleri tamamlanmadan önce Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un İran medyasına verdiği bir röportaj yayımlandı. Alman televizyonu ARD'nin muhabiri Ina Ruck'un Moskova'dan aktardığına göre, röportaj "Avrupa Birliği karşıtı" bir içerik taşıyor ve temel mesaj, Avrupa'nın barış istemediği, aksine Rusya'ya karşı tekrar "faşistlerle birlikte savaştığı" yönünde.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’yi böyle ağırladı. Alman hükümeti Ukrayna’yı desteklemekte kararlıFotoğraf: Guido Bergmann/Bundesregierung/Getty Images

ABD Başkanı Donald Trump, Berlin görüşmelerinin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüştüğünü belirtti. Rus tarafı ise bu görüşmeyi doğrulamadı.

Görüşmeler başlamadan önce de Rusya, Ukrayna'nın Avrupalı müttefiklerinden "çok da iyi bir sonuç" beklemediğini, AB'nin daha önce yaptığı önerilerin Rusya tarafından kabul edilemez olduğunu açıklamıştı. Kremlin, ateşkes için kapsamlı taleplerini koruyor. Moskova, örneğin Ukrayna'nın NATO'ya katılımını reddediyor ve Donbas bölgesinde henüz ele geçirilmemiş bazı toprakların da devrini istiyor. Ukrayna ise buna karşı çıkıyor. Ancak Kiev, NATO'ya katılmaktan vazgeçebileceğini açıklamış bulunuyor.

Ukrayna konusunda sırada ne var?

ABD, Berlin'deki Ukrayna görüşmelerinin sonuçlarını Rusya ile görüşmeyi planlıyor. Bu görüşmenin nerede ve nasıl gerçekleşeceği, henüz netlik kazanmış değil.

Avrupa tarafında ise sıradaki önemli toplantı Perşembe günü Brüksel'de yapılacak olan AB Zirvesi. Zirvede özellikle dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna'ya destek için kullanılması önerisi görüşülecek. Bu varlıkların değeri 200 milyar euronun üzerinde. Almanya, varlıkların serbest bırakılmasını fikrini destekliyor.

Ancak Belçika olası bu adıma karşı çıkıyor. Belçika hükümeti, hukuki ve mali riskler bulunduğunu ve Rusya'dan misilleme gelebileceğini savunuyor. Çünkü AB'de dondurulan varlıkların büyük kısmına tekabül eden yaklaşık 185 milyar euro, Belçika'daki Euroclear şirketi tarafından yönetiliyor. Rusya, AB'nin bu varlıkları kullanmasını engellemek için şirkete dava açmıştı.

DW Türkçe